భవ్యంగా బంజారా కుంభమేళ
మహారాష్ట్రలోని జలగావ్ జిల్లా గోద్రిలో జనవరి 25 నుంచి 30వరకు బంజారా, లబానా నైకాడ సంఘాలు బంజారా కుంభమేళ ఘనంగా జరిగింది. శబ్రీ కుంభం, నర్మదా కుంభం గుజరాత్లో 2006, మధ్యప్రదేశ్లో 2020లో జరిగాయి. కుంభ్ అనేది సాధువుల సమావేశాన్ని సూచిస్తుంది. దేశవ్యాప్తంగా ఉన్న సాధువులు ప్రార్థనలు, ఆశీర్వాదాల కోసం సమావేశమవుతారు. అలాగే వివిధ సామాజిక, జాతీయ సమస్యలను చర్చిస్తారు. వివిధ ఆలోచనల మథనం ద్వారా దేశాభివృద్ధి దిశ వేగవంతమవుతుంది. ప్రతి నాలుగు సంవత్సరాలకు ఒకసారి ఈ సింహస్థ కుంభం జరుగుతాయి. ప్రాంతాలు మారుతాయి కానీ లక్ష్యం మాత్రం అలాగే ఉంటుంది.
బంజారా కుంభ్ ఎందుకు నిర్వహించారు?
బంజారా సమాజంలో గత 15 నుంచి 20 ఏళ్లలో రెండు ప్రధాన సవాళ్లు ఎదురయ్యాయి. మొదటిది క్రైస్తవ మత వ్యాప్తి, రెండవది అన్యమతాన్ని ఉద్దేశ పూర్వకంగా ప్రచారం చేయడం.
దీంతో పూజా రులు, సాధువులు, బంజారా సంఘం సభ్యులు చొరవ తీసుకుని కుంభ నిర్వహించాలని నిర్ణయించారు. ప్రతి కొన్ని సంవత్సరాలకు, ప్రతి కుల తెగలో వారికి వేర్వేరు మతాలు ఉన్నాయని కనుగొన్నారు.
ఉత్తరప్రదేశ్, గుజరాత్లలో అనేక ముస్లిం బంజారా సంఘాలు ఉన్నాయి. బంజారా కులం నుండి మాత్రమే మారారు. ముకార్లు, ముజాలంలు కూడా బంజారాల నుండి వచ్చినవారే. ఔరంగజేబు దండయాత్ర తరువాత, కొంతమంది బంజారాలు మాత్రమే బలవంతంగా ఇస్లాంలోకి మారడానికి అంగీకరించారు (1618-1707). ఈ బంజారా సామాజిక వర్గాలను తుక్కనయ్య, ముకేరి అని పిలుస్తారు. వాయువ్య భారతదేశంలోని కొన్ని ప్రాంతాలతో పాటు హైదరాబాద్లో కూడా ఇవి కనిపించాయి.
మహారాష్ట్ర, ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ, కర్ణాటక మరికొన్ని ఇతర ప్రాంతాలలో బంజారాల క్రైస్తవీకరణ జరిగింది. ఆశ్చర్యకరంగా, కొంతమంది బంజారాలు క్రైస్తవ మతంలోకి మారిన తర్వాత కూడా వారు హిందూ సంప్రదాయాలను ఆచరిస్తూనే ఉన్నారు. వివాహానికి ముందు పసుపు స్నానం, వివాహ ఊరేగింపు హిందూ పండుగ వేడుక.
నిర్వాహణ
బంజారా కమ్యూనిటీకి చెందిన సాధువు, మతనాయకుడు పరమ పూజ్యనీయ శ్రీ బాబుసింగ్జీ మహరాజ్ (ధర్మగురు, పోహ్రగడ), పరమ పూజ్య నీయ మహంత్ 1008 శ్రీరాంసింగ్ జీ మహారాజ్ (కాలుబాబా దేవస్థానం, తెలంగాణ), పరమ పూజనీయ 1008 శ్రీ చంద్రసింగ్ జీ మహారాజ్ (శ్రీ గురుసాహిబ్ధామ్, మలాజ్పూర్, మధ్యప్రదేశ్), ప.పూ. శ్రీగోపాల్ జీ చైతన్యమహారాజ్ (గడిపాటి, బృందావన్ధామ్, పాల్), ప.పూ. శ్రీసురేశ్జీ మహా రాజ్ (భగవత్కథకుడు, లబానా-నాయక్దా సమాజ్), పరమ పూజ్యనీయ శ్రీ శ్యామ్జీ చైతన్య మహారాజ్ (ఛైర్మన్, స్టీరింగ్కమిటీగోద్రి) తదితరులతో పాటుగా ఈ కుంభమేళ నిర్వహణ కోసం సాధువులు, మహాత్ములు కృషిచేశారు. సాధువులు, పెద్దమనుషు లందరూ కలిసి వివిధ వనవాసీ ప్రాంతాలకు వెళ్లి వారి మొత్తం సమాజాన్ని కుంభమేళానికి ఆహ్వానించారు.
ధర్మ జాగరణ్ సమన్వయ పాత్ర
సంఘస్వయంసేవకులు, బంజారా సమాజ్ యువకులు కుంభమేళకు ఏర్పాట్లు చేశారు. అందుకోసం దాదాపు 3 వేల మంది వాలంటీర్లు రెండునెలలుగా నిస్వార్థంగా ప్రణాళికలు, సమావేశాల ద్వారా పని చేశారు. 500 ఎకరాల విశాలమైన భూమిలో ప్రత్యక్ష కుంభమేళ జరిగింది. ఆరు రోజుల కుంభమేళలో వివిధ 8 రాష్ట్రాల నుంచి 10 నుంచి 12 లక్షల మంది భక్తులు వచ్చారని అంచనా వేశారు.